Het Vlaams Regeerakkoord - Wonen

Wonen

Het Vlaams Regeerakkoord bevat verschillende maatregelen op het vlak van wonen die van belang zijn voor armoedebestrijding. We vatten hier de maatregelen samen waarmee we 'blij' kunnen zijn, en de maatregelen die minder positief zijn. 

Bronnen: Vlaams Regeerakkoord & analyse door het Netwerk tegen Armoede (bewerking door Yamina Berrezzeg en An Bistmans)

Melissa Depraetere

Wie is de nieuwe Vlaamse minister voor wonen?

Dat is Melissa Depraetere (Vooruit).
Zij is Minister voor Wonen, Energie en Klimaat, Toerisme en Jeugd.

1. Private huurmarkt


Maatregelen om 'blij' mee te zijn
 

  • De huurprijs wordt gekoppeld aan de kwaliteit van de woning op vlak van energie (EPC). De huurprijs mag niet meer geïndexeerd worden vanaf 2028 bij woningen die in 2030 EPC E (nog) niet halen.

  • Er komt een Vlaams systeem voor de registratie van huurcontracten. Zo kan de woonkwaliteit van de huurwoningen op de markt meer gecontroleerd worden. Ook is automatisering van de rechten van de huurders mogelijk. Bv. sneller een huurpremie toekennen, een huurpremie voor meer mensen, vermindering van onroerende voorheffing voor rechthebbende huurders.

energie huis

  • De termijn waarop mensen de huurwaarborglening van het Vlaams Woningfonds moeten terugbetalen, wordt verlengd tot 36 maanden (is nu 24 maanden). Zo kunnen meer mensen een huurwaarborglening aangaan om de huurwaarborg te kunnen betalen bij het huren van een woning/appartement.  Budgetanalyse zal tonen of deze afbetalingstermijn nog te krap is. Dan kan het Vlaams Woningfonds de terugbetalingstermijn nog verder uitbreiden.


Minder positieve maatregelen
 

  • Het systeem van budgethuur wordt verder uitgerold. Men blijft hierin dus verder investeren. Hierbij worden huurwoningen van goede kwaliteit onder de markthuurprijs aangeboden. Dat drukt de prijs op de huurmarkt.

    • Opmerking: Deze maatregel is duur en bereikt niet de juiste doelgroep. Hij is niet gericht op huurders met een laag inkomen.

  • Het conformiteitsattest zal meer gebruikt worden. De gemeente levert dit document af als de woning aan de minimale normen voldoet op vlak van woningkwaliteit en veiligheid. Het is de bedoeling dat dit overal zal gebeuren. Lokale besturen worden ondersteund om het in te voeren.

  • Het Vlaams woninghuurdecreet wordt aangepast. Zo moeten de individuele kenmerken van een verblijfsdocument verplicht vermeld worden bij het afsluiten van een nieuw huurcontract. 

    • Opmerking: Dit sluit mensen zonder wettig verblijf uit.

2. Sociale huurmarkt


Maatregelen om ‘blij’ mee te zijn
 

  • 6 miljard euro wordt voorzien om de kwaliteit én het aanbod van sociale woningen te verhogen.

  • De focus ligt op kwaliteitsvolle sociale woningen. Daarnaast wil men de leegstand van sociale woningen maximaal aanpakken.

  • Vanaf 2026 maakt men werk van een nieuw  ‘Bindend Sociaal Objectief’. Dit geeft aan hoeveel extra sociale woningen elke gemeente minimaal moet voorzien. Er komen bindende afspraken voor de lokale besturen. Afspraken worden gemaakt tussen de lokale besturen, de woonmaatschappijen en Vlaanderen.

  • Housing First blijft als principe. Lokale besturen en woonmaatschappijen krijgen middelen om te investeren in mobiele woonunits en noodwoningen. Daarin kunnen ze onder meer dak- en thuislozen opvangen.   

sociale woningen

Minder positieve maatregelen
 

1. Er wordt gefocust op domiciliefraude en controles op buitenlandse eigendom van sociale huurders.

2. Sociaal wonen wordt gezien als een verhaal van rechten en plichten.

  • Kandidaat-huurders die werken, krijgen voorrang bij toewijzing.

  • Kandidaat sociale huurders die niet werken, moeten zich inschrijven bij de VDAB.

  • De verplichte inschrijving bij VDAB wordt uitgebreid tot een werkbereidheidstoets. VDAB doet maximaal inspanningen om de sociale huurders te activeren.  

  • Kennis van het Nederlands is een voorwaarde. Het verplichte taalniveau voor sociale huurders wordt verhoogd naar B1 mondeling.

  • Men legt nadruk op activering en sociale mobiliteit.

  • Men verwacht meer doorstroom van sociale huurders. Eerst van sociale huurders met arbeidspotentieel.

  • Er komt een doorstroompremie voor zittende sociale huurders die werken en vervolgens doorstromen naar de private huurmarkt.

  • Er komen sancties:

    • Wie kan werken, maar niet wil werken … zal na 2 jaar een hogere huurprijs voor de sociale woning moeten betalen. De huurprijs is dan zo hoog als die iemand met een minimuminkomen uit arbeid in dezelfde situatie betaalt. De woonmaatschappij kan ervoor kiezen om deze sanctie niet toe te passen, dan omwille van ‘billijkheidsredenen’.

Interessant om te weten: deze beslissingen werden ook genomen

Dak- en thuisloos

 

  • Praktijktesten die ‘discriminatie’ op de private huurmarkt kunnen tegen gaan,
    worden nergens vermeld.

  • Hervorming van de huurpremie en de huursubsidie wordt niet vermeld.

  • Dak- en thuisloosheid wordt als extreme vorm van armoede gezien. De overheid engageert zich tot preventie van dak- en thuisloosheid, met bijzondere aandacht voor jongeren. Er komen ook gestandaardiseerde tellingen van dak- en thuislozen. Mensen die voor overlast zorgen, worden opgesloten in speciale residentiële voorzieningen.   

 

Bekijk dit ook eens

Ook op andere beleidsdomeinen worden maatregelen getroffen die betrekking hebben op armoedebestrijding. Bekijk ze hier:

 

Onderwijs

 

Kinderopvang

 

Werk

 

Inkomen

 

Vrije tijd

 

Of ga terug naar Armoedebeleid in het Vlaams Regeerakkoord